Önce Y kuşağı lafını duyduk. Sanırım Türkiye’de mainstream olması Gezi Parkı zamanındaki mizahla tepeye çıktı. Sonra Z kuşağı’nın sıkılgan, düşük bağlılıklı ama insiyatif alma ve yaratıcı olma meraklısı olduğu her yerde yazılır oldu.
Bu yazı, Giden London Yönetici Ortağı Ben Hayman’ın Sustainable Brands Blog’unda yayınladığı “The 5 Purpose Trends Set to Lead the Way in 2020” makalesinden ilhamla hazırlanan 2020’de Şirketlerin Sürdürülebilirlik Gündemi yazı dizisinin 2. başlığıdır. Eğer henüz okumadıysanız 2020’de Şirketlerin Sürdürülebilirlik Gündemi yazısı ile başlamanız önerilir. Dizinin devamındaki yazılara bu metnin altındaki bağlantılardan erişebilirsiniz.
İsveç’te bir gün okulu asıp iklim konusunu insanlara anlatma derdine düşen Greta ile de Gen Z lafı dönüp duruyor. Greta yaş olarak aslında Z kuşağı. Gen Z ile Z kuşağı tanımlamaları arasındaki fark, temelde Gen Z’nin iyileştirici aktivizme yatkınlığı / istekliliği.
Nasıl ki şirketler artık müşteri talepleri doğrultusunda şekilleniyor, kendilerine çeki düzen veriyorlarsa eskiden yalnızca maaş karşılığı iş yaptırdığı insan olarak konumladığı çalışanlarını da ‘sosyal sermaye’ olarak finansal olmayan tablolarda gösteriyor.
Müşteriler şirketleri devletin yarattığı boşluğu doldurmaya nasıl itiyorsa, çalışanlar da aktivizim anlamında şirketlerden hareket bekliyorlar. Bunun şirketlerin çalışan kazanması, çalışan bağlılığı yaratması vb için önemli bir alan olduğu her geçen gün biraz daha anlaşılıyor.
2020, şirketlerin artık eski modelde, proje kapanışı sonrası aynı otelde eller havaya bir parti ile yaratıcı ve kalifiye çalışanları elinde tutamayacağı bir yıl olacak. Bu old school pilavdan önce dönen şirketler, ilk kazananlar olacak.
Araştırmacı Evrim Kuran, Z Kuşağı’nı Anlamak kitabında, Türkiye ve Z kuşağı ile ilgili çok önemli tespitler yapıyor. Derin okuma isteyenlerin kitaba başvurmaları önerip kitapta bahsedilen Z Kuşağı’nın iki temel özelliğini de not edelim
- Türkiye’de nüfusun neredeyse %35’i Z kuşağı. Bu oran her yıl artacak tabii. Ama en önemlisi 10 yıl sonra şirketlerin ürün satacağı kişilerin %50’sinden fazlasını Z kuşağı oluşturacak.
- Z kuşağı daha sürdürülebilir, daha adil ürünler talep ediyor, ikinci el ürünler ve paylaşım platformlarına ilgi gösteriyor.
Greta’nın başlattığı Fridays for Future hareketi dünyada olduğu gibi Türkiye’yi de etkisine aldı. Atlas Sarrafoğlu, Deniz Çevikus gibi bir çok genç, kendilerine biçilen “sessiz sessiz sadece okula gidip gelme” gömleğine sığmayacaklarını haykırıyorlar. Hem de büyüklere dersler modunda, gelecekleri için şimdiden çatır çatır savaşıyorlar. Not: Her konuda olduğu gibi, Z kuşağının iklim eylemi konusunda da “arkalarında başka bir güç bunları kullanıyor” diyen çizgili pijamasıyla çekyatta uzanıp tivit atan bir tayfa da yok değil tabii. Eh onlar da olmasa kime güleceğiz.
2020’de Şirketlerin Sürdürülebilirlik Gündemi Yazı Dizisi’ndeki diğer başlıklar
- Sürdürülebilirliği Merkeze Almak: Az Laf Çok İş
- Sürdürülebilirlik Politikalarına Yön Veren Şirketler Öne Geçecek
- Döngüsel Ekonomi Sürdürülebilirlik için Tek Yol
- Sürdürülebilirlik için İş Birliği
Kapak fotoğrafı: Mika Baumeister, Unsplash